Μήνυμα 2007

Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου 2007

Το 2007 υπεύθυνο για το υλικό του εορτασμού είναι το τμήμα της Νέας Ζηλανδίας. 
Το μήνυμα έγραψε η Νεοζηλανδή συγγραφέας παιδικών βιβλίων Margaret Mahy ,
 που τιμήθηκε το 2006 με το βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (συγγραφής). 
Την αφίσα φιλοτέχνησε ο Zak Waipara, εικονογράφος, 
από τους πιο γνωστούς στη χώρα του, 
απόγονος των γηγενών Μαορί της Νέας Ζηλανδίας. 
Η αφίσα αυτή περιέχει πολλά προσωποποιημένα στοιχεία της φύσης,
 παρμένα από την παράδοση των Μαορί, 
καθώς και αναφορές στο έργο « Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών», 
που γυρίστηκε ταινία στη Νέα Ζηλανδία.

Οι ιστορίες είναι το δαχτυλίδι που ενώνει τον κόσμο

Της Μάργκαρετ Μέιχι (Νέα Ζηλανδία)

  Δε θα ξεχάσω ποτέ το πώς έμαθα να διαβάζω.  Όταν ήμουν πολύ μικρή, οι λέξεις περνούσαν μπρος από τα μάτια μου με βιάση σαν μαύρα σκαθαράκια που προσπαθούσαν να μου ξεφύγουν. Δεν τα κατάφεραν όμως. ΄Εμαθα να τις ξεχωρίζω, όσο γρήγορα κι αν έτρεχαν. Κι επιτέλους! Eπιτέλους μπορούσα ν’ ανοίγω βιβλία και να καταλαβαίνω τι έγραφαν μέσα. Μπορούσα να διαβάζω παραμύθια και αστείες ιστορίες και ποιήματα μονάχη μου εντελώς.

Πρέπει όμως να σας πω πως είχα και κάποιες εκπλήξεις. Με το διάβασμα κατάφερα να κατακτώ τις ιστορίες, κατάφεραν όμως και οι ιστορίες να κατακτούν εμένα κατά κάποιον τρόπο. Έτσι, δεν μπόρεσα ποτέ να τους ξεφύγω. Κι αυτό είναι ένα κομμάτι από το μυστήριο του διαβάσματος.

Ανοίγεις το βιβλίο, διαβάζεις τις λέξεις και μια όμορφη ιστορία φουντώνει μέσα σου. Εκείνα τα μαύρα σκαθαράκια, που τρέχουν στη γραμμή από τη μια άκρη της σελίδας ως την άλλη, γίνονται πρώτα λέξεις που καταλαβαίνεις και ύστερα εικόνες κι επεισόδια μαγικά. Κι αν μερικές ιστορίες φαίνεται να μην έχουν καμιά σχέση με την αληθινή ζωή, αν είναι γεμάτες εκπλήξεις όλων των λογιών και τεντώνουν τη φαντασία σαν λάστιχο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στο τέλος όλες οι καλές ιστορίες μας ξαναφέρνουν στην πραγματικότητα. Είναι φτιαγμένες από λέξεις και όλοι οι άνθρωποι λαχταρούν να ζήσουν περιπέτειες με λέξεις.

Οι περισσότεροι από μας ξεκινάμε ακούγοντας να μας διαβάζουν ιστορίες. Όταν είμαστε μωρά, οι μανάδες και οι πατεράδες μας παίζουν μαζί μας, λέγοντάς μας ποιηματάκια, γαργαλώντας μας (πάει ο λαγός να πιει νερό) ή χτυπώντας τα χέρια (παλαμάκια παίξετε, ο μπαμπάκας έρχεται). Τα παιχνίδια με τις λέξεις λέγονται δυνατά κι εμείς, ως μικρά παιδιά, τις ακούμε και γελάμε. Αργότερα μαθαίνουμε να διαβάζουμε τα μαύρα σημαδάκια στη σελίδα και, ακόμα κι όταν διαβάζουμε σιωπηλά, ακούμε μέσα μας μια φωνή. Τίνος είναι η φωνή αυτή; Ίσως η δική σου, του αναγνώστη, μα και κάτι παραπάνω. Είναι η φωνή της ιστορίας που μιλάει μέσα στου αναγνώστη το μυαλό. 

Οι ιστορίες βέβαια λέγονται με πολλούς τρόπους στις μέρες μας. Ιστορίες λένε και οι κινηματογραφικές ταινίες και η τηλεόραση. Δε χρησιμοποιούν όμως τη γλώσσα με τον τρόπο των βιβλίων. Οι συγγραφείς που εργάζονται για την τηλεόραση ή οι σεναριογράφοι είναι συχνά υποχρεωμένοι να περιορίζουν τις λέξεις. «Αφήστε να μιλήσουν οι εικόνες» λένε οι ειδικοί. Την τηλεόραση έπειτα την παρακολουθούμε με άλλους μαζί, όταν διαβάζουμε όμως ένα βιβλίο, τις περισσότερες φορές διαβάζουμε μόνοι.

Ζούμε σε μια εποχή που ο κόσμος έχει γεμίσει βιβλία. Για τον αναγνώστη, είναι μέρος του ταξιδιού του να ψάξει ανάμεσά τους, διαβάζοντας και ξαναδιαβάζοντας. Είναι μέρος της περιπέτειάς του να βρει μέσα σ’ αυτή τη ζούγκλα των εντύπων μια ιστορία που θα ξεπροβάλει σαν ένας μάγος, ν’ ανακαλύψει μια ιστορία τόσο συναρπαστική και μυστηριώδη, που θα καταφέρει ν’ αλλάξει τον αναγνώστη. Νομίζω πως κάθε αναγνώστης ζει για τη στιγμή που ο κόσμος ο καθημερινός αποτραβιέται για λίγο, για να δώσει τόπο σε μια νέα αστεία ιστορία, μια νέα ιδέα, ένα νέο παραμύθι που αποκτά τη δική του αλήθεια με τη δύναμη των λέξεων. 

«Ναι, αλήθεια είναι!» λέει μέσα μας η φωνή εκείνη. «Σε παραδέχομαι!».

Δεν είναι συναρπαστικό το διάβασμα;

 Margaret Mahy

 Απόδοση: Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου