20 Ιουνίου - Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων

 Το άγαλμα που κρύωνε

Συγγραφέας: Χρήστος Μπουλώτης

Εικονογράφηση: Φωτεινή Στεφανίδη

Εκδόσεις: Πατάκη, 1999

Ένα βιβλίο που διαδραματίζεται 

στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 

και στο οποίο πρωταγωνιστεί ένα άγαλμα 

που αναπαριστά ένα μικρό αγόρι 

με κάπα και ένα σκύλο στα χέρια. 

Η διευθύντρια του μουσείου, η κυρία Σέμνη, 

επειδή η προέλευση του αγάλματος 

είναι από την Σμύρνη της Μικράς Ασίας 

και βρέθηκε στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, 

το βαφτίζει «το προσφυγάκι».  

Το άγαλμα κρυώνει

γιατί νοσταλγεί την πρώτη του πατρίδα,

 την Μικρά Ασία και γιατί μέσα στο μουσείο 

δεν ακούει ελληνικά μια και οι επισκέπτες είναι τουρίστες. 

Το άγαλμα που δεν έχει μαρμάρινη καρδιά, 

τα βράδια μαζί με τα άλλα αγάλματα του μουσείου 

περπατά στους διαδρόμους.

 Μια μέρα εμφανίζεται στο μουσείο η Γαλάτεια, 

μια καθαρίστρια που κι αυτή είναι πρόσφυγας 

και της οποίας τα μάτια από μαύρα 

τη στιγμή του ξεριζωμού έγιναν γαλάζια. 

Τραγουδάει προσφυγικά τραγούδια, 

πιάνει κουβέντα με το άγαλμα και συζητούν 

για τις χαμένες πατρίδες αλλά και τη λαχτάρα τους 

να ξαναγυρίσουν στον τόπο που γεννήθηκαν 

για να μυρίσουν το χώμα και τα λουλούδια του, 

να γευθούν τους καρπούς του. 

Ένα γαλάζιο πουλί που έχουν δει και οι δύο στο όνειρό τους 

εμφανίζεται στο άγαλμα και του δίνει κάθε φορά 

και ένα ρούχο από κάποιο νησί του Αιγαίου. 

Ο Λάμπης, ο γιος του νυχτοφύλακα 

που θέλει να γίνει γλύπτης, 

μπαίνει ένα βράδυ στο Μουσείο 

και γίνεται φίλος με το άγαλμα. 

Το γαλάζιο πουλί αναλαμβάνει 

να ικανοποιήσει την επιθυμία 

του αγάλματος και της Γαλάτειας 

και να τους ταξιδέψει πίσω στη Μικρασιατική γη.

 Η Γαλάτεια ράβει όλα τα ρούχα

 που το γαλάζιο πουλί είχε δώσει στο άγαλμα 

μαζί με το νυφικό της κυρίας Σέμνης 

και κάνει ένα σακούλι. 

Το άγαλμα και η Γαλάτεια μπαίνουν μέσα στο σακούλι 

και το γαλάζιο πουλί τους μεταφέρει με το ράμφος του. 

Το ταξίδι και η περιήγησή τους 

διαρκούν όλη τη νύχτα και επιστρέφουν το ξημέρωμα. 

Τα χρόνια περνούν αλλά το άγαλμα εξακολουθεί να κρυώνει 

γιατί συνεχίζει πάντα νοσταλγεί την πατρίδα του.
 

Συγγραφέας του ομώνυμου βιβλίου

είναι ο Χρήστος Μπουλώτης,  

που  εμπνεύστηκε το «άγαλμα που κρύωνε» 

από ένα αληθινό άγαλμα, το οποίο βρέθηκε το 1922 

στο Γεροντικό της Νύσσας (Μικρά Ασία) 

και μεταφέρθηκε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 

με την καταστροφή της Σμύρνης. 

Με αφορμή την καταγωγή του, 

το άγαλμα βαφτίστηκε «Μικρό Προσφυγάκι», 

ενώ η ηλικία του χρονολογείται από τον 1ο αιώνα π.Χ.

"Οι πρόσφυγες δεν έχουν επιλογή. Ας τους βοηθήσουμε"

το μήνυμα του Μπαν Κι-Μουν, Γενικού Γραμματέα ΟΗΕ

"Περισσότεροι από 42 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν εγκαταλείψει αναγκαστικά τα σπίτια και τις κοινότητες τους. Μόνο τους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο εγκατέλειψαν τις χώρες τους εξαιτίας ενός κύματος συγκρούσεων στην Ακτή Ελεφαντοστού, στη Λιβύη, στο Μάλι, στη Σομαλία, στο Σουδάν και στη Συρία. Οι αριθμοί αυτοί δεν είναι μόνο στατιστικές. Μιλάμε για άτομα και οικογένειες των οποίων οι ζωές ανατράπηκαν, των οποίων οι κοινότητες έχουν καταστραφεί και το μέλλον τους παραμένει αβέβαιο.

Στην Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων σκεπτόμαστε τους πρόσφυγες και εντείνουμε την υποστήριξή μας προς αυτούς.

Τέσσερις στους πέντε πρόσφυγες βρίσκονται σε αναπτυσσόμενες χώρες και έχουν ωφεληθεί από την αξιοθαύμαστη γενναιοδωρία των χωρών φιλοξενίας που επίσης αντιμετωπίζουν σοβαρές στερήσεις. Οι Ισλαμικές Δημοκρατίες του Πακιστάν και του Ιράν φιλοξενούν πάνω από δυόμιση εκατομμύρια πρόσφυγες. Η Τυνησία και η Λιβερία είναι επίσης ανάμεσα στις χώρες, που παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, κρατούν τα σύνορα ανοικτά και μοιράζονται, με τα θύματα της ένοπλης βίας, το δυσεύρετο νερό, τη γη, και άλλους πόρους.

Η τρίτη μεγαλύτερη πόλη στην Κένυα είναι ένας καταυλισμός προσφύγων που φιλοξενεί πάνω από μισό εκατομμύριο Σομαλούς, πολλοί από τους οποίους είναι ήδη τριάντα χρόνια εξόριστοι. Ο Νίγηρας, η Μαυριτανία και η Μπουργκίνα Φάσο - που πλήττονται από λιμό και ξηρασία - φιλοξενούν σήμερα 175 000 πρόσφυγες που τρέπονται σε φυγή εξαιτίας της σύγκρουσης στο Μάλι. Οι χώρες αυτές δεν πρέπει να αφεθούν να επωμίζονται μόνες τους αυτό το βάρος.

Τα Ηνωμένα Έθνη – και ειδικότερα η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες – εργάζονται για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, ενώ ταυτόχρονα προσφέρουν προστασία και βοήθεια σε 15,5 εκατομμύρια πρόσφυγες μέσα στην ίδια τους τη χώρα. Επίσης εστιάζουμε στην πρόληψη και τη μείωση των απάτριδων. Ωστόσο, η ανθρωπιστική βοήθεια δεν είναι αρκετή".

 

 

Η Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων 

καθιερώθηκε για πρώτη φορά με απόφαση 

της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ 

στις 4 Δεκεμβρίου του 2000 

και  γιορτάστηκε για πρώτη φορά στις 20 Ιουνίου 2001, 

με αφορμή τα 50 χρόνια από την υπογραφή 

της «Συνθήκης για το καθεστώς των προσφύγων».

Η Συνθήκη αυτή προέβλεπε τη σύσταση 

της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, 

η οποία ήταν επιφορτισμένη να βοηθήσει 

στη μετεγκατάσταση των 1,2 εκατομμυρίων Ευρωπαίων

που είχαν μείνει άστεγοι εξαιτίας του Β' Παγκόσμιου Πολέμου. 

Στα 54 χρόνια της ύπαρξής της,

η Ύπατη Αρμοστεία έχει βοηθήσει 

πάνω από 50 εκατομμύρια ανθρώπους

 και για τις προσπάθειές της αυτές 

έχει τιμηθεί δύο φορές με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.

Το διεθνές δίκαιο ορίζει ότι 

πρόσφυγες είναι οι άνθρωποι που δεν μπορούν

 ή δεν θέλουν να επιστρέψουν στις χώρες τους, 

εξαιτίας βάσιμου φόβου δίωξης, 

με βάση τη φυλή, το θρήσκευμα, 

τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, 

την εθνικότητά τους ή τη συμμετοχή τους 

σε μία ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα.

Περισσότερα :

 http://www.unhcr.gr/ypati-armosteia-toy-oie-gia-toys-prosfyges.html