Το Γαϊτανάκι - Ζωρζ Σαρή

Το Γαϊτανάκι

 

Αν όλα τα παιδιά της Γης
πιάναν γερά τα χέρια
κορίτσια, αγόρια στη σειρά
και στήνανε χορό,
ο κύκλος θα γινότανε
πολύ πολύ μεγάλος
κι ολόκληρη τη Γη μας
θ΄ αγκάλιαζε, θαρρώ.

Αν όλα τα παιδιά της Γης
φωνάζαν τους μεγάλους
κι αφήναν τα γραφεία τους
και μπαίναν στο χορό,
ο κύκλος θα γινότανε
ακόμα πιο μεγάλος
και δυο φορές τη Γη μας
θ΄ αγκάλιαζε, θαρρώ.

Θα ΄ρχόντανε τότε τα πουλιά,
θα ΄ρχόντανε τα λουλούδια,
θα ΄ρχότανε κι η άνοιξη
να μπει μες στο χορό
κι ο κύκλος θα γινότανε
ακόμα πιο μεγάλος
και τρεις φορές τη Γη μας
θ΄ αγκάλιαζε, θαρρώ.



 Ζωρζ Σαρή

Η Ζωρζ Σαρή γεννήθηκε το 1925 στην Αθήνα, 

 από μητέρα Γαλλίδα και πατέρα από το Αϊβαλί.  

Άρχισε από πολύ μικρή να ασχολείται με το θέατρο, 

με δάσκαλο το Βασίλη Ρώτα.

Στη διάρκεια του πολέμου συμμετείχε 

στην Αντίσταση και στην ΕΠΟΝ ενώ παράλληλα 

παρακολουθούσε μαθήματα υποκριτικής 

στη Δραματική Σχολή  Ροντήρη. 

Το 1947 αυτοεξορίζεται στο Παρίσι, 

όπου και παντρεύεται τον  χειρουργό 

Μάρκελλο Καρακώστα από την Αίγυπτο, 

με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά.

Συνεχίζει τις σπουδές της στη σχολή του Σαρλ Νιτλέν.

Το 1962 επιστρέφει στην Ελλάδα 

και συνεχίζει να παίζει στο θέατρο. 

Αυτό συμβαίνει έως και την επιβολή της δικτατορίας, 

οπότε και σταματά για ιδεολογικούς λόγους . 

Το παιδικό βιβλίο ήρθε αργότερα, 

στη διάρκεια της δικτατορίας, στο φιλόξενο γραφείο

 της Νανάς Καλλιανέση, του «Κέδρου».

Είναι η εποχή που αρχίζει να γράφει

 το πρώτο της μυθιστόρημα

 «Ο Θησαυρός της Βαγίας» 

που έγινε μεγάλη επιτυχία και αργότερα 

μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση. 

 «Ο θησαυρός της Βαγίας», βγήκε το 1969. 

Ξεκίνησε σαν παιχνίδι 

με τα παιδιά της και τους φίλους τους 

αλλά έδειξε και στην ίδια έναν άλλο δρόμο,

το δρόμο του παραμυθιού,

 μέσα από τον οποίον πολύ δύσκολα πράγματα 

λέγονται σε μικρά παιδιά. 

Και τον υπηρέτησε με αφοσίωση, 

αγάπη και όραμα τον δρόμο του παιδικού βιβλίου . 

Από τότε και μέχρι σήμερα 

έχει γράψει έχει γράψει μυθιστορήματα 

για παιδιά και εφήβους, νουβέλες, θεατρικά παιδικά έργα

 και ιστορίες για μικρά παιδιά. 

Επίσης υπέγραψε δεκατέσσερις μεταφράσεις 

μυθιστορημάτων από τα γαλλικά. 

Τα βραβεία δεν άργησαν να έρθουν.

Το 1994 βραβεύτηκε με το 

Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 

για το βιβλίο της «Νινέτ» 

Το 1995  βραβεύτηκε  

από τον Κύκλο Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου 
για το έργο της "Ο χορός της Ζωής", 

ο οποίος τη βράβευσε ξανά το 1999.

Το 1988 προτάθηκε για το βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.
Ως ηθοποιός έχει βραβευτεί το 1960

 με το βραβείο Β' Γυναικείου ρόλου 

του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Το 2008 πραγματοποιήθηκε ημερίδα 

αφιερωμένη στα 40 χρόνια της προσφοράς της 

στη λογοτεχνία για παιδιά και για νέους, 

όπου σημαντικά πρόσωπα του ακαδημαϊκού χώρου 

και της ευρύτερης εκπαιδευτικής κοινότητας 

μίλησαν για τη ζωή και τη συμβολή του έργου της. 

  Μαζί με την καλή της φίλη , Άλκη Ζέη ,

 έχουν πραγματοποιήσει πολλές επισκέψεις 

σε σχολεία στο παρελθόν. 

Άλλωστε στο βιβλίο της , 

«Ε.Π.» , 

η Ζωρζ Σαρή εξιστορεί γεγονότα 

από την κοινή τους μαθητική ζωή. 

 Καθιέρωσε ένα νέο τρόπο γραφής 

στο νεανικό μυθιστόρημα, 

τόσο από την άποψη του ζωντανού, 

αυτοβιογραφικού ύφους 

όσο και της εισαγωγής του πολιτικού, 

κοινωνικού και ιστορικού στοιχείου στο είδος. 

Μαζί με την Άλκη Ζέη καθιέρωσαν 

νέο στυλ στο νεανικό μυθιστόρημα.

 

 «Με τα έργα της αποτέλεσε 

μια από τους πρώτους συγγραφείς 

που οδήγησαν στην απομάκρυνση 

της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας

 από τα πρότυπα του 19ου αιώνα, 

στα οποία κυριαρχούσε το προστατευτικό ύφος, 

ο ηθικοπλαστικός διδακτισμός 

και η προβολή ενός ιδεατού κόσμου. 

Η Ζωρζ Σαρή αντιμετώπισε το παιδί 

ως αυτόνομο άτομο με δική του προσωπικότητα 

και προέβαλε ήρωες ρεαλιστικούς. 

Παράλληλα άρχισε να εισάγει πολιτικά και ιστορικά θέματα 

σε βιβλία για παιδιά, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα 

η πολιτική σκέψη να μην αποτελεί πια 

προνόμιο μόνο των ενηλίκων», έγραψε η κριτική.

Σήμερα όλα της τα βιβλία, που εξακολουθούν να επανεκδίδονται και να μεγαλώνουν και τις νεότερες γενιές, κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Πατάκης».

 «Η Νινέτ είναι ένα κλασικό μυθιστόρημα,

 που θα μπορούσε να το κατατάξει κανείς 

στο Bildungsroman (εξελικτικό μυθιστόρημα). 

Η τριπρόσωπη αφήγηση 

από τον παντογνώστη αφηγητή 

χαρακτηρίζεται από άνεση και εξαιρετική τεχνική. 

Στη Νινέτ παρακολουθούμε 

την εξελικτική πορεία της ηρωίδας 

από τη γέννησή της στην Κωνσταντινούπολη 

ως το γάμο της στα είκοσί της χρόνια στην Αθήνα 

αφού έχει περάσει μέρος της ζωής της 

στην Οδησσό, στο Παρίσι, στον Σαιν Λούι της Σενεγάλης.

 

Καίρια ιστορικά γεγονότα 

(Οκτωβριανή Επανάσταση, 

Μικρασιατική Καταστροφή, Δικτατορία Μεταξά) 

 πλαισιώνουν την αφήγηση 

στο σαγηνευτικό ταξίδι στο χρόνο 

χωρίς να καθορίζουν αποφασιστικά 

την εξέλιξη και κλιμάκωση του μύθου…

Η Νινέτ δεν αποτελεί μόνον την κορύφωση 

της μακράς συγγραφικής πορείας της Ζωρζ Σαρή, 

η οποία εδώ και 25 χρόνια

 θέλγει τους νεαρούς αναγνώστες 

με εξαίρετα και καινοτόμα δείγματα 

αισθητικά καταξιωμένης παιδικής λογοτεχνίας,

 αλλά είναι και ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα 

της νεοελληνικής λογοτεχνίας» 

έγραφε για το βιβλίο 

η καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, 

Άντα Κατσίκη-Γκίβαλου.