Η Έρικα Αθανασίου γράφει για το 20ό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους

Πύλη στον κόσμο μέσω Πύργου

Συνηθίζαμε να ταξιδεύουμε παλαιότερα. Είχαμε την τύχη να δούμε πολλά, διαφορετικά μέρη του κόσμου. Τα οικονομικά όμως των τελευταίων ετών περιόρισαν και τα ταξίδια. Έτσι, όταν αρχές Δεκεμβρίου ανακοινώσαμε ότι θα πάμε στον Πύργο, πολλοί ήταν αυτοί που αναρωτήθηκαν σε ποιον σπουδαίο Πύργο θα πηγαίναμε και τους φάνηκε μάλλον μίζερη επιλογή ο Πύργος Ηλείας. Η αλήθεια όμως είναι ότι αρχές Δεκεμβρίου, κάθε χρόνο, εδώ και 20 χρόνια, ο σπουδαιότερος Πύργος βρίσκεται στην Ελλάδα, 100 περίπου χιλιόμετρα από την Πάτρα ή από την Τρίπολη, ανάλογα με το δρόμο που θα επιλέξεις να πάρεις.

Ο εμπνευστής και καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Δημήτρης Σπύρου ανοίγει την πόρτα στο μαγικό κόσμο του σινεμά

Και ήταν πολλοί αυτοί που πήραν το δρόμο για τον Πύργο, πάνω από 1.000 οι ξένοι επισκέπτες με φυσική παρουσία στο 20ο διεθνές κινηματογραφικό φεστιβάλ Ολυμπίας για παιδιά και νέους, ενώ οι ταινίες και οι συντελεστές ήταν πολλοί περισσότεροι. Πολλοί βέβαια από τους επισκέπτες χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουν και αεροπλάνο για να φτάσουν στο φεστιβάλ, μια και στο φεστιβάλ συμμετείχαν πάνω από 30 χώρες από όλο τον κόσμο.

Μια εβδομάδα στον Πύργο τις ημέρες αυτές, έμοιαζε με ταξίδι σε όλες τις χώρες που συμμετείχαν. Κάθε αλλαγή ταινίας, μέσα στη μισοσκότεινη αίθουσα σε οδηγούσε σε έναν διαφορετικό κόσμο, από την Αφρική, στη Δανία, από την Γερμανία στη Βραζιλία, με ένα μικρό πέρασμα από Ελλάδα και γραμμή για την Ινδία.

Από την πρώτη ημέρα, την ημέρα της έναρξης, στο κινηματοθέατρο Απόλλων, φαινόταν ότι θα είχαμε την τύχη να παραστούμε σε κάτι σπουδαίο. Επετειακό το 20ο φεστιβάλ και υπήρξε μπόλικη συγκίνηση και αναδρομές. Παρούσα και η 17η κάμερα Ζιζάνιο, 17 διοργανώσεις με ταινίες από παιδιά για παιδιά.

Η κάθε ημέρα του φεστιβάλ έκρυβε τα δικά της μικρά μυστικά, τις δικές της αξέχαστες στιγμές. Οι ώρες του 24ωρου δεν έφταναν, έπρεπε να επιλέξεις τι θα παρακολουθούσες. Τα πρωινά, οι καλεσμένοι στο φεστιβάλ συγγραφείς, υπό τη σοφή επίβλεψης της υπεύθυνης εκπαιδευτικού, Ελένης Κουνέλη, επισκέπτονταν σχολεία της περιοχής, όπου οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τους συγγραφείς που είχαν διαβάσει τα βιβλία τους και οι συγγραφείς να μάθουν από πρώτο χέρι, πώς φαινόταν το έργο τους στο αναγνωστικό τους κοινό.

Η κινητήρια δύναμη του Φεστιβάλ Νίκος Θεοδοσίου, καλλιτεχνικός δ/ντής της Κάμερας Ζιζάνιο, Δημήτρης Σπύρου και Χρήστος Κωνσταντόπουλος, συντονιστής. Πίσω τους οι εξαιρετικές παρουσιάστριες του Φεστιβάλ, Δήμητρα Ακριώτου και Μάντυ Ρουμπάνη

Κάθε επίσκεψη σε σχολείο ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Κάθε νέα γνωριμία με ένα χωριό που μπορεί να μην γνώριζες πριν την ύπαρξη του αλλά διέθετε ένα χαρούμενο σχολικό κτίριο, εκπαιδευτικούς που ενδιαφέρονταν πέρα από το υποχρεωτικό εκπαιδευτικό τους έργο και μαθητές ανυπόμονους να σε γνωρίσουν, σε έκανε να νιώθεις χαρά. Συγχρόνως όμως κάτι έχανες. Διότι γίνονταν τόσα πολλά. Ξεναγήσεις σε αρχαιολογικούς χώρους, εργαστήρια που περιλάμβαναν από εκμάθηση χρήσης εφέ από ανθρώπους που είχαν συνεργαστεί για τις ταινίες του Χάρι Πότερ, μέχρι ό,τι μπορεί κανείς να φανταστεί και σχετίζεται με κινηματογράφο, ημερίδες και το πιο σημαντικό την πρωινή προβολή των ταινιών της Κάμερα Ζιζάνιο.

Πλησίασαν τις 2.000 οι ταινίες που υποβλήθηκαν για το συγκεκριμένο φεστιβάλ, ταινίες από όλο τον κόσμο. Αναγκαστικά χρειάστηκε να γίνει επιλογή, κόπηκε το ένα μηδενικό και προβλήθηκαν λιγότερες από 200, μια και η εβδομάδα δεν έφτανε για περισσότερες. Οι συμμετέχοντες ποίκιλαν από παιδιά του Δημοτικού έως νέους 20 ετών.

Πολυάριθμοι οι μαθητές από άλλες χώρες που κατέκλυσαν το φεστιβάλ και ήρθαν να υποστηρίξουν τις ταινίες τους, είτε με τους γονείς τους, είτε με τους δασκάλους τους, από Ολλανδία η πολυπληθέστερη ομάδα αλλά και από Ιρλανδία, Ισπανία, Γερμανία, Σουηδία. Κυρίως από χώρες της Ευρώπης, διότι από πιο μακριά η φυσική παρουσία ήταν πιο δύσκολη.

«Υπάρχουν Ευρωπαίοι μαθητές που νομίζουν ότι Ελλάδα είναι ο Πύργος, έχουν έρθει και ξαναέρθει και νομίζουν ότι είναι η σημαντικότερη πόλη», ακούσαμε να μας λένε. Και ίσως οι μαθητές αυτοί να έχουν κατά κάποιον τρόπο δίκιο. Από άποψη κινηματογραφικής παιδείας είναι σίγουρα η σημαντικότερη πόλη της Ελλάδας, ίσως και από άποψη οργάνωσης φεστιβάλ.

Η συγκεκριμένη διοργάνωση, ήταν άψογη από όλες τις απόψεις. Υπήρχε πρόβλεψη για τα πάντα, τίποτα δε θα μπορούσε να πάει στραβά. Οι ξένοι επισκέπτες το αναγνώριζαν, μιλούσαν για ένα από τα σημαντικότερα φεστιβάλ νεανικού κινηματογράφου στον κόσμο. Και το πρόσωπο του φεστιβάλ, το πρόσωπο του Πύργου, ήταν αδιαμφισβήτητα ο Δημήτρης Σπύρου, ο εμπνευστής του φεστιβάλ και καλλιτεχνικός διευθυντής του, ο οποίος μαζί με τους Χρήστο Κωνσταντόπουλο και Νίκο Θεοδοσίου κατάφεραν να φτιάξουν κάτι πραγματικά ξεχωριστό, σε μια μάλλον παραγνωρισμένη πόλη του τόπου μας.

Ο πάντα χαμογελαστός Δημήτρης Σπύρου βρισκόταν παντού. Στις προβολές, όπου δεν του είχαν κρατημένη καμία θέση επισήμου και συχνά παρακολουθούσε όρθιος, γιατί η συμμετοχή ήταν υπερβολικά μεγάλη. Παρών στα εστιατόρια, όπου η πυργιώτικη φιλοξενία, παρείχε φαγητό στους καλεσμένους του φεστιβάλ και συχνά, όταν είχε τρέξει λίγο παραπάνω κρασί στα ποτήρια, το Πολυφωνικό Καραβάνι γέμιζε με ρυθμούς της Μεσογείου τα ταβερνάκια. Παρών και στα μπαράκια όπου οι «ξενύχτηδες», γνωστοί από παλιά φεστιβάλ σε μερικά ροκ μπαράκια, χόρευαν μέχρι τις πρωινές ώρες.

Το Πολυφωνικό Καραβάνι έδινε το ρυθμό στα καλλιτεχνικά ξενύχτια

Η πιο όμορφη όμως παρουσία του ήταν, μέσα στις σκοτεινές αίθουσες, στις πρωινές προβολές και δύο φορές κάθε απόγευμα, στην αρχή και στη μέση των προβολών των ταινιών των επαγγελματιών του κινηματογράφου, την ώρα που προβαλλόταν το σποτάκι του φεστιβάλ. Εκεί, ως μορφή καρτούν άνοιγε την πόρτα του κινηματογράφου Απόλλων και όλη η αίθουσα, κάθε φορά, όλες τις ημέρες, σειόταν από το χειροκρότημα. Και αυτή είναι η πραγματική επιτυχία. Δεν είναι το χειροκρότημα μετά από έναν χαιρετισμό ή λόγο. Είναι η ανάγκη του κόσμου να σε χειροκροτεί καθημερινά, συνέχεια, για αυτό που έχεις δώσει. Και ο Δημήτρης Σπύρου έχει δώσει κάτι πολύ σημαντικό στον Πύργο. Έχει δώσει ένα φεστιβάλ γνωστό σε όλο τον κινηματογραφικό κόσμο, γνωστό σε όλο τον νεαρόκοσμο, ίσως περισσότερο εκτός συνόρων παρά εντός. Αν όλοι οι αυριανοί Έλληνες κινηματογραφιστές κατάγονται από την Ηλεία, θα γνωρίζουμε γιατί. Γιατί εκεί έχει δημιουργηθεί μια κουλτούρα κινηματογράφου.

Η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου δίνει στην Ινδή Ρίμα Ντας το βραβείο ταινίας μυθοπλασίας μεγάλου μήκους

Κι αν ο Πύργος φιλοξενούσε τη μυθοπλασία, με τη μορφή ταινιών μικρού και μεγάλου μήκους, καθώς και animation, η Αμαλιάδα φιλοξενούσε τα ντοκιμαντέρ με θέματα που αφορούν παιδιά και νέους. Η αλήθεια ήταν ότι ήταν δύσκολο να ξεκολλήσουμε από τον Πύργο. Δε θέλαμε να χάσουμε ούτε μια ταινία και οι προβολές γίνονταν τις ίδιες ώρες. Μας είχαν πει όμως ότι και τα ντοκιμαντέρ ήταν ιδιαίτερα ωραία και άξιζε να δούμε και τον κινηματογράφο της Αμαλιάδας. Έτσι επιλέξαμε να δούμε μια ειδική προβολή, την τελευταία ημέρα, το ντοκιμαντέρ του Αντώνη Παπαδόπουλου, «η γενοκτονία της μνήμης».

Ο κινηματογράφος ήταν μια εμπειρία από μόνος τους. Ίσως ένας από τους καλύτερους κινηματογράφους της Ευρώπης, κατά ομολογία και των ξένων επισκεπτών. Ατμοσφαιρικός, φιλόξενος, λειτουργικός. Δε θα επεκταθούμε παραπάνω, αξίζει όμως να πάτε Αμαλιάδα, μόνο και μόνο για να δείτε μια ταινία. Όσο για την ταινία που είδαμε, είναι κάτι που μένει για πάντα στη μνήμη. Και δημιουργεί προβληματισμούς. Ήταν άραγε εσκεμμένο να πεθάνουν τόσοι Έλληνες από πείνα στην Κατοχή; Αν ναι, γιατί; Και πώς μπορεί να μεταφραστεί αυτό σήμερα με τη νέα οικονομική κατάσταση που διαμορφώνεται στη χώρα; Ο σκηνοθέτης ετοιμάζει μια δεύτερη ταινία, αυτή τη φορά μυθοπλασίας, συνέχεια κατά κάποιον τρόπο του προηγούμενου ντοκιμαντέρ. Οι προβληματισμοί που έθεσε πολλοί, η συζήτηση που ακολούθησε έντονη.

Οι συγγραφείς Παύλος Μεθενίτης, Μαρία Σκιαδαρέση, Μάνος Κοντολέων και Έρικα Αθανασίου

Είναι τόσα αυτά που αξίζει να αναφερθούν, ώστε δεν είναι δυνατόν να αναφερθούμε ούτε καν στις βραβευμένες ταινίες του φεστιβάλ. Δύο οι κριτικές επιτροπές, μία επαγγελματιών του κινηματογράφου από όλο τον κόσμο και μία παιδιών, αφού σε παιδιά απευθύνονταν οι ταινίες. Ένα βραβείο από το φεστιβάλ αυτό, αποτελεί εισιτήριο για διεθνή πορεία της ταινίας.

Θα σταθούμε όμως σε αυτή που πήρε το βραβείο της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής Συνεργασίας με την Unicef. Την ταινία επέλεξε ο συγγραφέας Μάνος Κοντολέων, κάτοικος Κηφισιάς, και το βραβείο παρέδωσε ο ίδιος στον έκπληκτο σκηνοθέτη από το Ιράν, Alli Ghavitan, για την ταινία του «Λευκή Γέφυρα». Δε θα πούμε τίποτα για την ταινία, μόνο ότι αξίζει να τη δείτε. Για το σκηνοθέτη θα πούμε ότι ήταν μια αγαπημένη φιγούρα στο φεστιβάλ, που παρακολουθούσε όλες τις ταινίες από τον διάδρομο, καθισμένος κάτω.

 

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, Αντώνης Παπαδόπουλος με το στέλεχος του Φεστιβάλ και παραγωγό, Λίνα Γιαννοπούλου

Αναρωτηθήκαμε πώς και δεν του είχαν μια θέση εξασφαλισμένη, μέχρι που διαπιστώσαμε ότι όταν έβλεπε οποιονδήποτε όρθιο του έδινε τη θέση του. Παρακολουθούσε όλες τις ταινίες, οι οποίες ήταν επαγγελματικά υποτιτλισμένες στα αγγλικά και τα ελληνικά, μόνο που γνώριζε μόνο τη δική του γλώσσα και δεν μπορούσε να συνεννοηθεί λεκτικά σε καμία άλλη. Ήταν όμως τόσο εκφραστικός ο ίδιος και τόσο πρόθυμος να σε κατανοήσει που δε χρειάζονταν οι λέξεις. Εξάλλου στον κινηματογράφο έχει σημασία η εικόνα και αυτό έδωσε με το έργο του.

Βρεθήκαμε καλεσμένοι στο φεστιβάλ, όχι ως ρεπόρτερ μιας τοπικής εφημερίδας στην Κηφισιά, αλλά με πιο καλλιτεχνική ιδιότητα. Ο λόγος που το μεταφέρουμε στην τοπική ειδησεογραφία είναι, εκτός από τη σημασία του σημαντικού αυτού γεγονότος, ότι παντού κάπου υπάρχει και λίγη Κηφισιά.

Δεν μπορούμε λοιπόν να αγνοήσουμε ότι η υπουργός Πολιτισμού, Λυδία Κονιόρδου είναι κάτοικος της πόλης μας και την θαυμάσαμε στην τελετή λήξης του φεστιβάλ του Πύργου, όπου δήλωσε εντυπωσιασμένη και υποσχέθηκε την πλήρη υποστήριξη της Πολιτείας. Υποσχέθηκε μάλιστα ότι θα κάνει ότι είναι δυνατόν για να δημιουργηθεί κινηματογράφος στα Κύθηρα, από όπου ένα σχολείο βραβεύτηκε για ταινία του στην Κάμερα Ζιζάνιο και οι μαθητές δήλωσαν ότι πολύ θα ήθελαν να δουν την ταινία τους σε κινηματογράφο στον τόπο τους, μόνο που δεν έχουν κινηματογράφο. Με την υποστήριξη της Ελληνικής Βουλής πάντως, πολλές από τις ταινίες θα προβληθούν στο κανάλι της Βουλής.

Πολλά είναι αυτά που θα μπορούσαμε να πούμε ακόμα για το φεστιβάλ. Ολόκληρα βιβλία θα μπορούσαν να γραφτούν για αυτό και ένα μάλιστα κυκλοφόρησε τις ημέρες του φεστιβάλ και περιλάμβανε όλες τις προβολές και τις δραστηριότητες και μόνο με τις περιλήψεις, το βιβλίο έφτασε τις 250 ενδιαφέρουσες σελίδες.

Η Ολυμπία, ο Πύργος, η Αμαλιάδα απέδειξαν ότι μπορούν να γίνουν σημαντικά πράγματα σε αυτή τη χώρα. Χρειάζεται όμως όραμα, οργάνωση, συνέπεια, μεράκι, αγάπη. Αυτό το απέδειξαν όλοι οι άνθρωποι που εργάστηκαν για αυτό, από πολιτικούς μέχρι εκπαιδευτικούς και καλλιτέχνες. Το απέδειξαν όλοι οι άνθρωποι που είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε, είτε σε κάποιο ξενύχτι στο λόμπυ του ξενοδοχείου για μια συνέντευξη, είτε σε χορό σε ένα μπαράκι, είτε δοκιμάζοντας χοιρινό στα κλήματα, συνηθισμένος μεζές της περιοχής, είτε στις προβολές, είτε στα σχολεία.

Ένα φεστιβάλ, πάνω από όλα, πρέπει να έχει λόγο για να γίνει και να υπηρετεί το λόγο αυτό. Όταν υπάρχει λόγος ο κόσμος το αγκαλιάζει.

από: http://www.kifisianews.gr/index.php/2017/12/27/%CF%80%CF%8D%CE%BB%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF-%CE%BC%CE%AD%CF%83%CF%89-%CF%80%CF%8D%CF%81%CE%B3%CE%BF%CF%85/