"Βουβά κόμικς και εικονοβιβλία" - Τεχνικές αφήγησης στα βιβλία χωρίς λέξεις - Μαριάννα Μίσσιου

 

Τα βιβλία χωρίς λέξεις ή χωρίς λόγια, τα βουβά βιβλία, silent books ή wordless books όπως συναντώνται διεθνώς, είναι τα βιβλία που αναπτύσσουν την αφήγησή τους αποκλειστικά με εικόνες.

Η Διαμάντη Αναγνωστοπούλου,  γράφει για το βιβλίο της Μαριάννας Μίσσιου:  "Στην καρδιά των σχεδιαστικών λογοτεχνιών βρίσκονταιτα βιβλία που αναπτύσσουν την αφήγησή τους αποκλειστικά με εικόνες. Αποτελούν την απόλυτη οπτική αφήγηση, καθώς ελευθερώνονται από οποιαδήποτε συνδιαλλαγή με τις λέξεις. Τέτοια βιβλία χωρίς λέξεις κυκλοφορούν κυρίως ως κόμικς, graphic novels και εικονοβιβλία, ενώ η μεταξύ τους απόσταση είναι μικρότερη από ό,τι πιστεύεται. 

Σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να εντοπίσει και να συστηματοποιήσει τις παράλληλες γραμμές ανάμεσα στις παραπάνω φόρμες. Η μελέτη συσχετίζει αφηγηματικές τεχνικές που αποτελούν δάνεια και αντιδάνεια μεταξύ των οπτικών τεχνών της σταθερής εικόνας και του κινηματογράφου. Ποια μορφή παίρνει ο διάλογος μεταξύ των δημιουργών και των αναγνωστών βουβών βιβλίων και ποιες απαιτήσεις εγείρονται για την κατασκευή και την πρόσληψή τους; Πώς συμβάλλουν στη νοηματοδοσία τα δομικά στοιχεία της εικόνας; Πώς αποτυπώνονται ρευστές έννοιες όπως ο χρόνος, το συναίσθημα, η ατμόσφαιρα όταν λείπουν οι λέξεις; Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά φιλοδοξούν να συμβάλουν στην ανάλυση κάθε βιβλίου στο οποίο συμπαρατιθέμενες εικόνες σχηματίζουν μια ιστορία.

«Μέσα από την ιστορική, θεωρητική και αναλυτική τεκμηρίωση της μελέτης αυτής, η ανάγνωση των βιβλίων χωρίς λέξεις αναδεικνύεται σε παιχνίδι της ανακάλυψη και της επινόησης, της παρατηρητικότητας και της αναγνώρισης, της μνημονικής ανάκλησης και της έκπληξης του καινούργιου, της ευχαρίστησης και της ενσυναίσθησης». Διαμάντη Αναγνωστοπούλου

Εικονοβιβλία

Αν Μαργκό Ράμσταϊν και Ματιάς Αρεγκί, Πριν Μετά, Εκδόσεις Κόκκινο (2014)

Το ατελιέ της Φανταστικής, Το Κουμπί, Εκδόσεις Γράφημα (2017)

Γκουοτζίν, Το μοναχοπαίδι, Εκδόσεις Ψυχογιός, (2017)

Πέρσα Ζαχαριά, Η Φάλαινα το Αγόρι και η Θάλασσα ανάμεσά τους, Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο (2019)

Άαρον Μπέκερ, Ταξίδι, Αναζήτηση, Επιστροφή (Τριλογία), Εκδόσεις Φουρφούρι (2019)

Πατρίθια Μαρτίν, Ροθίο Μπονίγια, Τι είναι αυτή η κοιλιά μαμά;, Ώρα για ύπνο, Εκδόσεις Κόκκινη Κλωστή Δεμένη (2021)

Σον Ταν, Η άφιξη, Εκδόσεις Φουρφούρι (2021)

Τζον Χίαρ, Εκδρομή στο Φεγγάρι, Εκδόσεις Ίκαρος (2021)

Ντανιέλα Σταματιάδη, Μια αρχή, ένα τέλος, μια αρχή ξανά, Εκδόσεις Πατάκη (2021)

Σέου Λι, Κρακ!, Εκδόσεις Κλειδάριθμος (2022)

Αχιλλέας Ραζής, Είναι τέρας;, Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο (2022)